• Trang chủ
  • Giới Thiệu
  • Sự Kiện Lịch Sử
  • Hình Ảnh Lịch Sử
  • Nhân Vật Lịch Sử
  • Địa Danh Lịch Sử
  • Liên hệ

Lịch Sử Việt Nam

Hình ảnh - Sự kiện - Nhân vật lịch sử

  • Nhà Nguyễn
    • Vua nhà Nguyễn
    • Lăng Tẩm Nhà Nguyễn
You are here: Home / Nhân Vật Lịch Sử / Số phận về ba nữ thi sĩ thuộc Hoàng gia Nguyễn

Số phận về ba nữ thi sĩ thuộc Hoàng gia Nguyễn

31/05/2016 by Lịch Sử Việt Nam

Cuối thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX là thời kì phát triển rực rỡ của thơ văn Việt Nam. Trong giai đoạn này, dưới vương triều Nguyễn đã xuất hiện các nhà thơ thi sĩ như Thiệu Trị và đặc biệt là Tự Đức. Không dừng lại ở đó, từ trong Hoàng tộc cũng xuất hiện 3 nàng công chúa xinh đẹp với tài thơ phú xuất chúng. Họ là chị em máu mủ, cành vàng lá ngọc của Hoàng đế Minh Mạng và bà Thục Tần Nguyễn Thị Bửu, góp thành bộ “Tam Khanh” của  Nguyễn triều

song-huong-nui-ngu
Sông Hương Núi Ngự

Mục Lục

  • 1 Ba nàng công chúa của Vua Minh Mạng
    • 1.1 Chị cả Nguyệt Đình
    • 1.2 Mai Am công chúa
    • 1.3 Em út Tĩnh Hòa công chúa
    • 1.4 xem thêm
    • 1.5 Bình Luận

Ba nàng công chúa của Vua Minh Mạng

Chị cả Nguyệt Đình

Nguyệt Đình tức Nguyễn Phúc Vĩnh Trinh, sinh năm 1824, tên tự Trọng Khanh, công chúa thứ 18 của vua Minh Mạng. Nàng ở trong cung cho tới năm 1849 thì theo mẹ cùng hai cô em gái chuyển ra Tiêu Viên tại phủ của người anh là Tùng Thiện Vương Miên Thẩm – vị Hoàng tử thứ 10, và cũng là thi nhân danh tiếng lúc bấy giờ.

Thiên bẩm thông minh, lại nhận được sự hướng dẫn nhiệt tình từ người anh, Nguyệt Đình nhanh chóng hiển lộ khả năng thơ ca của bản thân.

Năm 1850, Nguyệt Đình nên duyên với Phạm Đăng Thuật, con trai Phạm Đăng Hưng, em bà Phạm Thị Hằng, tức Thái hậu Từ Dụ sau này. Theo Đại Nam liệt truyện, Phạm Đăng Hưng là người “khiêm tốn giữ gìn, không ưa xa xỉ, duy chỉ thích sách vở mà thôi”. Vì cùng sở hữu năng khiếu nghệ thuật nên quan hệ phu thê chồng rất hòa hợp. Không may, cô con gái Uyển La, cũng là giọt máu duy nhất lại mắc bệnh mà qua đời sớm.

Vào tháng 9 năm 1858, liên quân Pháp – Tây Ban Nha nổ súng tấn công bán đảo Sơn Trà. Năm 1861, chồng bà được lệnh của triều đình vào Nam Bộ, ông đã hy sinh trong chuyến đi này. Trước nỗi đau mất chồng này,  Nguyệt Đình quyết tâm ở vậy và nhận nuôi người cháu là Phạm Đăng Tiến để lo việc hương hỏa về sau, nhưng Phạm Đăng Tiến là kẻ vô đức nên bị bà từ. Bà dựng từ đường riêng ở trước mộ chồng.

Nguyệt Đình qua đời năm 1892, vào thời vua Thành Thái, được táng chung một chỗ với phu quân.

Về nghiệp sáng tác, Nguyệt Đình nổi tiếng với bản thảo thơ mang tên Nguyệt Đình thi thảo, tiếc thay chưa được in ấn và hiện nay đã thất lạc toàn bộ.

Mai Am công chúa

Bà sinh năm 1826, tên thật là Nguyễn Phúc Trinh Thận, tự Thúc Khanh, Nữ Chi, hiệu Diệu Liên, bút danh Mai Am, được phong làm Lại Đức công chúa. Bà cũng là hoàng nữ thứ 25 của vua Minh Mạng. Trong 3 chị em, Mai Am đứng ở vị trí  nổi bật nhất. Bà chính là người lập nên Thỉnh Nguyệt Đình, nơi bà đích thân chủ trì những hội thơ, cùng sự góp mặt của vô số danh sĩ xứ kinh đô. Phần đa những sáng tác của Mai Am tập trung trong tập thơ chữ Hán mang tên Diệu Liên thi tập hay Lại Đức công chúa Diệu Liên tập, gồm 370 bài, tới nay vẫn được lưu giữ. Thơ của bà thể một tấm lòng nhân hậu trước cảnh lao động vất vả của những người thường dân áo vải, chân lấm tay bùn (Nông phu từ), cảm thương những người tử trận vì quốc gia (Đọc điếu nghĩa dân trận tử văn), hay tinh thần yêu nước sâu sắc…

Tuy nhiên, trong đời tư thì bà bất hạnh hơn cả. Năm 1850, bà cùng với hiệu úy Thân Trọng Di thành thân. Thân Trọng Di là cháu nội đại thần Thân Văn Quyền. Người đời cảm tưởng họ phải giả vờ hạnh phúc bởi 2 vợ chồng không thực sự tâm đầu ý hợp.

Đến năm 1863, bà mới sinh quý tử đầu lòng tức Thân Trọng Mậu. Thương thay, bi kịch của người chị Nguyệt Đình đã lặp lại với Mai Am. Người con độc tử độc tôn của bà bị bệnh chết vào lúc chưa tròn 5 tuổi. Mẫu tử tình thâm, bà viết nên 15 bài thơ dành cho con.

Năm 1885, sau vụ biến kinh thành Huế, Thân Trọng Di phò tá vua Hàm Nghi ra Tân Sở, Quảng Trị và mất tích trong rừng trước một cuộc tấn công của quân thù, vĩnh viễn không tìm thấy xác. Mai Am tiếp tục viết 15 bài thơ tiễn đưa trượng phu, được khắc ở ngôi mộ giả của ông. Đến năm 1904 bà tạ thế, thọ 79 tuổi.

vua-minh-mang
Vua Minh Mạng cha của ba nàng công chúa tài hoa

Em út Tĩnh Hòa công chúa

Cô em gái nhỏ nhất trong Tam Khanh tên thật là Nguyễn Phúc Tĩnh Hòa sinh năm 1830. Bà có tự Quý Khanh, Dưỡng Chi, hiệu Huệ Phố, biệt hiệu Thường Sơn, là con gái thứ 34 của Hoàng đế Minh Mạng.

Bà vốn là người con gái dịu hiền, trí tuệ sáng láng, bà mau thông làu kinh sử, thi ca cũng như âm nhạc.

Năm 1853, bà được gả cho Đặng Huy Cát, đây là vị phò mã xuất thân trong  dòng tộc nhiều đời nổi tiếng thi thư lễ  nghĩa. Với hoàn cảnh như vậy nên cuộc sống hôn nhân của hai vợ chồng rất êm ấm. Cũng giống như hai người chị,  đường con cái của Tĩnh Hòa không hề thuận lợi. Bà có 4 người con thì 3 người đoản mệnh. Người con duy nhất sống sót là Đặng Hữu Phổ thi đỗ Cử nhân, giữ chức Thị độc Nội các.

Khi Tôn Thất Thuyết dấy binh kháng Pháp, chồng và con bà đã đầu quân vào lực lượng khởi nghĩa. Trong một cuộc tấn công thực dân tại Quảng Điền (Huế) năm 1885, hai cha con đều bị bắt. Đặng Hữu Phổ bị xử tội chết ngay trong năm đó, về phần Đặng Huy Cát chịu cảnh tù đày. Tuy nhiên, bà đã qua đời từ 3 năm trước đó (1882) nên không phải chịu nỗi tang thương này.

Tác phẩm duy nhất của Tĩnh Hòa công chúa là Huệ Phố thi tập. Tập thơ này có bốn quyển, gồm 216 bài thơ chữ Hán, được bà khởi bút vào năm 1845 và tiếp nối tới  năm tháng tận cùng.

Có thể nói cuộc đời của ba nữ công chúa, ba nhà thơ hoàng gia này đều có điểm chung là sự bất hạnh, đặc biệt là nỗi đau mất chồng con. Trăm năm trong cõi nhân sinh, chữ tài, chữ sắc khéo lại thương thay…

Số phận về ba nữ thi sĩ thuộc Hoàng gia Nguyễn
4.9 (97.14%) 7 votes

xem thêm

  • Đức Từ Cung (Đoan Huy Hoàng Thái Hậu)
  • Hồ Thị Chỉ và duyên tình trái ngang với 2 vị vua Nguyễn
  • Nam Phương Hoàng Hậu (Marie Thérèse Nguyễn Hữu Thị Lan)
  • Mộng Điệp thứ phi của vua Bảo Đại
  • Nguyễn Tri Phương – danh thần khí tiết
  • Số phận đao phủ khét tiếng thời Nguyễn
  • Những hàm oan nghiệt ngã trong cuộc đời công chúa Ngọc Hân
  • Vua Hàm Nghi một tâm hồn việt ở chốn lưu đày (phần 3)
  • Chúa Tiên, Nguyễn Hoàng
  • Chúa Thượng, Nguyễn Phúc Lan
  • Lăng Từ Dụ (Xương Thọ Lăng)
  • Thăng Long tứ trấn

Bình Luận

Bình Luận

Filed Under: Nhân Vật Lịch Sử

Tìm Kiếm

Các Triều Đại Phong Kiến Việt Nam

  • TRIỀU ĐẠI NHÀ NGUYỄN

Lãnh Thổ Việt Nam Qua Các Thời Kỳ

ban-do-lanh-tho-viet-nam-qua-cac-thoi-ky72

Bài Viết Mới

  • Lăng Thiệu Trị (Xương Lăng)
  • Tình sử vua Duy Tân, đãi cát tìm người trong mộng
  • Vua Duy Tân (Nguyễn Phúc Vĩnh San)
  • Trang phục hoàng gia nhà Nguyễn
  • Bát Trân xưa, 8 món ăn quý nhất của người Việt
  • Thịt Dê và ẩm thực cung đình nhà Nguyễn
  • Con số 13 bí ẩn gắn liền với cuộc đời vua Bảo Đại
  • Cuộc đời thứ phi Mộng Điệp qua ảnh
  • Mộng Điệp thứ phi của vua Bảo Đại
  • Số phận đao phủ khét tiếng thời Nguyễn
Website: www.lichsunuocvietnam.com ra đời với mong muốn giúp mọi người thêm yêu mến và hiểu rõ hơn về lịch sử dân tộc Việt Nam. Mọi ý kiến đóng góp của độc giả, xin gửi về địa chỉ email sau: lichsunuocvietnam.com@gmail.com
  • Giới Thiệu
  • Liên hệ
  • Chính sách bảo mật
DMCA.com Protection Status

© Copyright 2016 Lịch Sử Việt Nam